Een grote groep Nederlanders heeft te maken met geldzorgen, voor hen is het lastig om steeds weer de eindjes aan elkaar te moeten knopen. Als gevolg hiervan groeien ruim 300.000 kinderen en jongeren in Nederland op in armoede. De vier partners van het samenwerkingsverband Sam& voor alle kinderen bieden hulp met voorzieningen die ervoor zorgen dat zij kunnen meedoen met leeftijdsgenoten. Voorjaar 2022 is er in opdracht van Sam& onderzoek gedaan naar de impact van deze ondersteuning op het leven van kinderen en jongeren die opgroeien in armoede. De resultaten uit dit onderzoek zijn verwerkt in het rapport ‘Met m’n hoofd boven water in plaats van kopje onder’, vernoemd naar een quote van een ouder over de gekregen ondersteuning.
Uit het onderzoek blijkt dat de impact van de hulp die de samenwerkingspartners binnen Sam& bieden aan kinderen en jongeren die opgroeien in armoede groot is. De ondersteuning levert een bijdrage aan de minimale bestaansvoorwaarden die nodig zijn voor een goede ontwikkeling. Zonder deze ondersteuning komt deze minimale levensstandaard en daarmee de kans op een positief ontwikkelingstraject onder druk te staan.
De meest directe impact van de inzet van de samenwerkingspartners is dat kinderen kunnen participeren aan allerlei activiteiten. Dat is een effect op korte termijn, met grote positieve gevolgen. Zonder de ondersteuning zouden de kinderen verstoken blijven van een aantal activiteiten. Ouders doen veel moeite om kinderen te laten meedoen, en leveren daar zo nodig zelf voor in, maar bij sommige huishoudens is de financiële rek eruit.
De ondersteuning verzacht de geldzorgen en neemt stress bij de ouders weg: zij piekeren en puzzelen minder en er komt ruimte in het budget. Geldzorgen en de langdurige stress die deze met zich meebrengen leiden tot een afname van de cognitieve bandbreedte van mensen. De ondersteuning draagt bij aan het (deels) weer verbreden van die bandbreedte en bevordert het welbevinden van zowel kinderen als ouders, kinderen hebben plezier in het meedoen en in de contacten met leeftijdsgenoten. Het is aannemelijk dat een aantal van deze ervaringen ook op langere termijn gunstig zijn voor de ontwikkeling van kinderen. Het zelfvertrouwen en de sociale contacten die kinderen opdoen bij sporten en andere activiteiten versterken dit.
Gecombineerd met het effect van stressreductie, versterken de voorzieningen op langere termijn de voorwaarden voor een goede ontwikkeling. In enkele gevallen biedt de ondersteuning voor kinderen de springplank naar het beter benutten van hun talenten en draagt daarmee bij aan het verminderen van kansenongelijkheid.
